Na początku 2011 r. w Polsce odbyła się debata wywołana przez książkę Jana Tomasza Grossa „Złote żniwa” i dwie inne książki: Jana Grabowskiego „Judenjagd: polowanie na Żydów 1942-1945” i Barbary Engelking „Jest taki piękny, słoneczny dzień”. Ich autorzy ujawnili szerokiej publiczności liczne fakty udziału Polaków w mordowaniu i rabowaniu Żydów w czasie ostatniej wojny. Książki te zdecydowanie kwestionowały dominujące w społeczeństwie wyobrażenia o Polakach jako „narodzie bohaterów i ofiar”. rnDebatę zdominowała dyskusję nad „Złotymi żniwami”. Po części dlatego, że książka ta została napisana w sposób umyślnie kategoryczny (miała być elementem edukacji wstrząsowej), jak i dlatego, że była to już trzecia, po „Sąsiadach” (2000) i Strachu” (2007) książka Grossa o podobnym przesłaniu. Z pewnością dyskusja wokół „Złotych żniw” będzie, tak samo jak debaty poprzednie, przedmiotem analiz akademickich i pokażą one, że „podobne rodzi podobne” – także reakcje na książki Grossa odbywają się wedle pewnego schematu, mają charakter nieomal algorytmiczny. Analiza wyjaśni też zapewne, dlaczego tak silne bodźce jak książki Grossa wywołują skutki mniejsze niż można było oczekiwać, zwróci uwagę nie tylko na siłę oporu przekonań społecznych, istotnych dla kolektywnej samooceny moralnej, ale także na pewne kontrproduktywne cechy samego „bodźca”, konfrontacyjny charakter debaty i brak w dyskursie „pracy pośredniczącej” (zob. Marek Czyżewski, Studia Socjologiczne 2009 nr 3). Skromne badanie sondażowe niewiele pomoże w tych dociekaniach, daje ono jednak rzecz bezcenną – próbę zmierzenia społecznego efektu debaty. Sondaż ten TNS OBOP przeprowadził pro publico bono w dn. 6-9 maja 2011 r.